همکاری راهبردی ایران و چین؛ بستر مشارکت در ابتکار کمربند و جاده - مجله گرگانلند

با ما همراه باشید و با تور چین ارزان از شگفت انگیزترین کشور دنیا دیدن کنید بر روی دیوار چین سلفی بگیرید، از قصر ممنوعه دیدن کنید و در خیابان شانگهای پیشرفته ترین آسیا قدم بزنید.

شیء جی پینگ رئیس جمهور چین و معمار اقتصاد نوین این کشور به عنوان طراح و ایده پرداز ابتکار یک کمربند یک راه (اخیراً با تغییر نام روبه رو شده و به ابتکار کمربند و جاده نامگذاری شده ولی در اقتصاد بین الملل با نام هایی همچون راه ابریشم نوین یا راه ابریشم قرن 21 هم شناخته می گردد)، میخواهد تا این کشور را به مالک یکی از عظیمترین پروژه های عمرانی-اقتصادی دنیا تبدیل کند.

اگر در گذشته راه ابریشم از چین به آسیای میانه، ایران، عثمانی، بالکان و اروپا منتهی می شد، در پروژه ابتکار کمربند و جاده یا راه ابریشم نوین قرار است بخش های زیادی از آسیای میانه، روسیه و شمال اروپا، اروپای شرقی، آفریقا و غرب آسیا با استفاده از کلیدواژه حمل و نقل ولی عملاً با در برگیری کلیت اقتصاد، بیش از 70 کشور را شامل گردد.

ابتکار کمربند و جاده چیست؟

طبق اعلام پورتال رسمی ابتکار کمربند و جاده، در حال حاضر 71 کشور در این ابتکار عمل شرکت دارند؛ کشورهایی که با هم بیش از یک سوم فراوری ناخالص دنیا و دو سوم جمعیت دنیا را شامل می شوند.

6 معبر توسعه کلان شامل: 1. معبر اقتصادی پل زمینی جدید اوراسیا 2. معبر اقتصادی چین-مغولستان-روسیه 3. معبر اقتصادی چین-آسیای میانه-غرب آسیا 4. معبر اقتصادی چین-شبه جزیره هندوچین 5. معبر بنگلادش-چین-هند-میانمار و 6. معبر اقتصادی چین-پاکستان در این ابر پروژه دیده شده است که تقریباً بخش های مهمی از آسیا را در بر می گیرد؛ این معابر اقتصادی عمدتاً به آفریقا و اروپا ختم می شوند.

اگرچه ظاهراً بخش حمل و نقل و ترددهای زمینی و ریلی به عنوان اساس و پایه اجرای این طرح است، اما همزمان اقداماتی چون سرمایه گذاری در زیرساخت، آموزش، مواد ساخت و ساز، راه آهن و عظیمراه، آزادراه، خودرو، املاک، شبکه برق، انرژی و فراوری آهن و فولاد در تمرکز اولیه طرح قرار داشته است.

نقش مهم ایران در حیات ابرپروژه ابتکار کمربند و جاده

ایران نیز یکی از اصلی ترین گزینه های همکاری چینی ها در اجرای ابتکار کمربند و جاده است؛ جالب اینکه ایران یکی از قابل قبول ترین زیرساخت های حمل و نقلی و انرژی در میان کشورهای غرب آسیا و آسیای میانه برای رسیدن چینی ها به اروپا را دارد که این مسأله سبب شده تا کشورهای رقیب نتوانند ایران را از این طرح حذف نمایند؛ چینی ها برای نهایی کردن این ابرپروژه اقتصادی، چاره ای جز همکاری دو سویه با ایرانی ها ندارند.

تبلیغات گسترده ای که دشمنان کشورمان علیه ایران در این پروژه مطرح می کردند که قرار است چینی ها با سرمایه گذاری در بندر گوادر و راه آهن پاکستان، سرمایه گذاری در ساخت خط آهن جنوب خلیج فارس برای حذف سیطره ایران بر تنگه هرمز و همچنین سرمایه گذاری در کریدور کارس (آسیای میانه-دریای خزر-قفقاز) و قطار پر سرعت ترکیه، ایران را از ابتکار کمربند و جاده حذف نمایند، با سفر اخیر وانگ یی به تهران، با شکست روبرو شد.

پروژه های عمرانی عظیم به سند همکاری ایران و چین منتقل می شوند

شنیده شده بعضی پروژه های زیرساختی حمل و نقلی کشورمان از قبیل راه آهن سریع السیر تهران-قم-اصفهان، برقی کردن راه آهن تهران-مشهد و چند پروژه آزادراهی دیگر نیز با امضای سند همکاری 25 ساله ایران و چین، به این سند بالادستی منتقل خواهند شد تا با سرمایه گذاری چینی ها اجرا گردد.

مدیرکل ترانزیت وزارت راه: زیرساخت های حمل و نقل، بهانه ای برای توسعه کشورهای غرب چین

در همین ارتباط، امین ترفع مدیرکل ترانزیت وزارت راه و شهرسازی در گفت وگو با خبرنگاران با اشاره به تغییر نام ابتکار یک جاده یک کمربند به ابتکار کمربند و جاده گفت: این تغییر نام به معنی شکست پروژه قبلی نیست بلکه به معنی فراگیرتر شدن و عظیم تر شدن دامنه آن است. قبلاً محدود به یک کمربند و معبر بوده است اما در حال حاضر به همه کشورهایی که در غرب چین قرار دارند.

وی اضافه کرد: علت شکل گیری این پروژه، این بود که وقتی چینی ها بعد از مرگ بنیانگذار این کشور، اصلاحات اقتصادی را آغاز کردند به این شکل که شهرهای حاشیه دریای چین را به مناطق آزاد تبدیل و توسعه اقتصادی را آغاز کردند این موضوع باعث شد که شرق چین توسعه بسیار زیادی پیدا کند و غرب این کشور از توسعه جا بمانند. شهرهایی که در شرق چین قرار دارند، با جمعیتی به شدت متراکم روبه رو هستند؛ توسعه ابتدایی چین سبب شد تا 92 درصد جمعیت چین در 8 درصد مساحت این کشور ساکن شوند.

ساخت 24.5 هزار کیلومتر خط آهن پرسرعت در چین فقط در یک دهه!

پژوهشگر اقتصاد توسعه و حمل و نقل ادامه داد: چینی برای جبران این عقب ماندگی، بخشی از فراوری ناخالص داخلی خود را برای ایجاد قطار پر سرعت در کشور هزینه کردند که در طول 10 سال 24 هزار و 500 کیلومتر قطار سریع السیر در چین احداث شد. بنابراین فاصله ها را میان شرق و غرب چین کم کردند؛ در اقدام بعدی برای توسعه غرب چین، به تجربه جاده ابریشم باستانی رجوع کردند که تجارت در روی زمین بود و تجارت کشورها هنوز به دریاها کشیده نشده بود.

ابتکار کمربند و جاده، فقط حمل و نقل نیست؛ همه بخش های اقتصادی است

وی یادآور شد: با توجه به توسعه شرق چین به دلیل تجارت در دریاها، مقامات این کشور تصمیم گرفتند تا غرب کشورشان را با تجارت زمینی توسعه دهند که برای این منظور، احتیاج داشتند تا با همسایگان این کشور در غرب، تجارت گسترده داشته باشند؛ البته حمل و نقل بخش کوچکی از توسعه زیرساخت ها در غرب این کشور است و ابتکار کمربند و جاده به بخش های گسترده ای از اقتصاد مربوط می گردد. توسعه کارخانجات فراوریی، خودرو، بانک ها و… هم در این پروژه گنجانده می شوند.

سرمایه گذاری 60 میلیارد دلاری چین در پاکستان

ترفع گفت: روسیه، قزاقستان و پاکستان عظیمترین فراوری ناخالص داخلی را در میان همسایگان غربی چین دارند؛ سرمایه گذاری سنگینی که چینی ها در بندر گوادر پاکستان به عنوان رقیب بندر چابهار ایران دارند، بخشی از همین پروژه است؛ البته اینکه گفته می گردد، چینی 48 تا 63 میلیارد دلار در بندر گوادر پاکستان سرمایه گذاری نموده اند، تحلیل درستی نیست؛ شاید این میزان سرمایه گذاری چینی ها در همه بخش های اقتصادی پاکستان و زیرساخت های ریلی، جاده و بندری این کشور، صحیح تر باشد.

سیاست های داخلی ایران، معین نماینده چگونگی الحاق به ابتکار کمربند و جاده

وی با اشاره به مخالف و رقیب بودن هند و آمریکا با این سیاست توسعه ای چین، توضیح داد: اینکه ما در ایران چگونه بتوانیم خود را با این سیاست ها تطبیق دهیم، به سیاست گذاری ها و تصمیم گیری های داخلی خودمان مرتبط است.

مدیرکل ترانزیت وزارت راه و شهرسازی اعلام کرد: در کنار زیرساخت های حمل و نقلی، باید زیرساخت های اقتصادی، تبادلات اقتصادی و توسعه اقتصادی رقم بخورد و در این صورت می توانیم توسعه کشورمان را به چین گره بزنیم؛ کشورهای منطقه به شیوه های مختلف به سمت لغو تعرفه ها و افزایش تبادلات در حرکتند تا بتوانند تجارت زمینی در غرب چین با اروپا (اعم از ریلی و جاده ای) را به سمت کشور خود منتقل نمایند.