سوالی که وزیر خارجه پاکستان جواب نمی دهد! - مجله گرگانلند

شاه محمود قریشی، وزیر خارجه پاکستان، در گفت وگو با طلوع نیوز افغانستان گفته است که گروه طالبان تنها عامل خشونت در افغانستان نیست و عوامل دیگری که به قدرت چسبیده اند هم اقدام های خشونت آمیز انجام می دهند.

این گفت وگو برای آنالیز امکان فرصت همزیستی مسالمت آمیز افغانستان و پاکستان اجرا شده است. قریشی در شروع مصاحبه می گوید که استراتژی پاکستان در قبال افغانستان تغییر نموده است.

او شرح می دهد: چیزی که تغییر نموده، راه چاره پاکستان است. ما می خواهیم افغانستان با صلح و ثبات باشد. زیرا احساس می کنیم که افغانستان صلح آمیز و باثبات برای ما اتصال منطقه ای وسیع را فراهم می نماید. اگر در پی امنیت اقتصادی اید، اگر در پی سرمایه گذاری و توسعه روابط تجاری دوجانبه و منطقه ای هستید، این تنها می تواند با صلح فراهم گردد. صلح و ثبات در افغانستان، تنها احتیاج افغانستان نیست، بلکه خواست پاکستان هم همین است. ما از آن سود می بریم.

او می افزاید: راه چاره دنیا هم تغییر نموده است. مردم بر این باور بودند که صلح می تواند به وسیله راه چاره نظامی به دست آید؛ این گونه نشد. ما سال ها است که تاکید می کنیم جنگ افغانستان راه چاره نظامی ندارد. چیزی که تغییر نموده، ظهور راه چاره تازه است. آنچه مورد احتیاج است، یک راه چاره سیاسی از راه گفت وگو است که ما هوادار آن بودیم. رویکرد بین المللی تغییر نموده و این فضا را برای صلح از هر زمان دیگر قاطع تر نموده است.

به گزارش ایندیپندنت، اما او در عین حال، ایجاد دولت طالبان در افغانستان را رد نموده است و می گوید: نه، نه، نه! این بر مردم افغانستان است که تصمیم بگیرند چه کسی بر آنان حکومت کند و اینکه ساختار سیاسی افغانستان را چگونه می خواهد؟ این تصمیم شما است. این تصمیم مردم افغانستان است. چیزی که ما می گوییم این است که شما همه افغانید. صلح تنها زمانی به افغانستان می آید که شما بنشینید و مصالحه کنید. اگر شما بنشینید و مصالحه و مذاکره کنید، شما خود معین خواهید کرد که چه قانون اساسی ای می خواهید و چه نظامی باید ایجاد گردد. چیزی که ما پیشنهاد می کنیم این است که یک نظام همه شمول می تواند به مصالحه یاری کند و فرایند صلح را پیش ببرد.

او بعلاوه می گوید که افغانستان و پاکستان روی یک سند همکاری بهتر کار می نمایند که بر مبنای آن، اسلام آباد خشنود خواهد شد که پیشنهاد آموزش نیروهای افغان در پاکستان را آنالیز کند؛ اما به گفته آقای قریشی، کابل هیچ گاه نگفته که پیشنهاد پاکستان را جدی گرفته است.

قریشی می گوید: ما صادقانه احساس می کنیم که می توانیم همکاری کنیم. نظامیان شما اینجا بیایند، دیپلمات های شما اینجا بیایند، در آموزشگاه خدمات خارجی، در نهادهای نظامی ما آموزش ببینند. می توانیم همکاری کنیم. ما به یک زبان صحبت می کنیم. از لحاظ فرهنگ، مشابهت های بسیاری داریم. آنان احساس خواهند کرد که در خانه خود هستند.

وزیر خارجه پاکستان از خروج نیروهای آمریکایی از افغانستان استقبال کرد و گفت که از رفتن آن ها مسرور است: آنان نمی توانند برای همیشه اینجا بمانند. باید اینجا را ترک نمایند و اگر آنان راضی اند که به هدف خود رسیده اند، ما با آن مسئله ای نداریم.

یک بخش از این گفت وگوی چالشی درباره حضور رهبران طالبان در پاکستان است. طلوع نیوز می پرسد که در میان افغان هایی که در پاکستان زندگی می نمایند، رهبران طالبان هم حضور دارند. قریشی پاسخ می دهد: نه! من نمی گویم که آنان اینجا روابطی ندارند؛ اما بیشتر رهبران آن ها، این را با اعتماد کامل می گویم، در پاکستان زندگی نمی نمایند. در واقع آنان در افغانستان زندگی می نمایند.

طلوع نیوز: مذاکره نمایندگان طالبان در دوحه برای مشاوره به پاکستان می آیند. آنان این را اذعان نموده اند. ملا برادر بارها اینجا آمده است.

قریشی: برای تسهیل فرایند صلح بوده است.

طلوع نیوز: آنان به کویته می فرایند تا از جنگجویانشان در بیمارستان های این شهر عیادت نمایند.

قریشی: آنان به دوحه می فرایند. آن ها به بخش های دیگر هم سفر نموده اند. آنان به مسکو رفتند. آنان به بخش های دیگر هم رفتند.

طلوع نیوز: ما ویدیویی از آنان ندیده ایم که به هلمند، کابل یا قندهار آمده باشند.

قریشی: آنان در افغانستانند. شما باید با آنان ارتباط برقرار کنید. ما با آنان در ارتباطیم تا فرایند صلح را تسهیل کنیم. ما کوشش می کنیم تا موثر واقع شویم. ما کوشش می کنیم که سازنده باشیم. بسیاری در سطح بین المللی این را درک نموده اند؛ اما بعضی در افغانستان هنوز هم از اینکه این واقعیت را بپذیرند که پاکستان سخاوتمند و سازنده و صادق بوده است امتناع می نمایند. پاکستان احساس می نماید که نفع پاکستان در صلح و ثبات در افغانستان است. چرا مردم در افغانستان این را درک نمی نمایند؟ به نظر من عموم مردم افغانستان این را درک می نمایند زیرا از دید من، مردم افغانستان صلح می خواهند.

طلوع نیوز: البته!

قریشی: آنان خشونت بسیاری دیده اند.

طلوع نیوز: سطح خشونت ها بسیار بالا است، آقای وزیر.

قریشی: آنان به قدر کافی خشونت دیده اند. دهه ها است که خشونت می بینند.

طلوع نیوز: این روزها خشونت ها بیشترند.

قریشی: : بلی متاسفانه. خشونت ها باید کاهش یابند.

طلوع نیوز: خشونت چطور کاهش یابد؟

قریشی: ما همیشه هوادار کاهش خشونت ها بوده ایم تا به آتش بس بیانجامد؛ زیرا ما واقعا بر این باوریم که شما نمی توانید مذاکره و خشونت را هم زمان داشته باشید. خشونت باید کاهش یابد و فرایند صلح و مذاکرات سرعت بگیرد.

طلوع نیوز: در حالی که آنان اینجا (پاکستان) حضور دارند، آزادانه در گشت وگذارند، اینجا سربازگیری می نمایند، یاری اقتصادی جمع آوری می نمایند و به بیمارستان های پاکستانی می فرایند. آیا همه این ها نادرست است؟

قریشی: این ها همه مربوط به گذشته اند.

طلوع نیوز: آیا همه این ها نادرست است؟

قریشی: شما هنوز هم...

طلوع نیوز: آیا این ها نادرست اند؟

قریشی: این ها اغراق اند.

طلوع نیوز: پس حقیقت چیست؟

قریشی: این ها مبالغه اند. من گفتم. شما هنوز... ببینید، تا زمانی که با این واقعیت که امروز چه رخ می دهد کنار نیایید، مشکل باقی است. متاسفانه بگذارید این را بگویم که زمانی که موارد در جهت درست پیش نمی رود، شما برای اتهام ها در پی یک قربانی می گشت و قربانی موردعلاقه شما، پاکستان است. زمانی که در داخل ناکام می شوید، پاکستان را به آن متهم می کنید. پاکستان مسئول ناکامی داخلی شما نیست. پاکستان مسئول نزاع های حال حاضر افغانستان نیست. اگر رهبر افغانستان نمی تواند بنشیند و به یک توافق صلح دست یابد، پاکستان مسئولش نیست. ما مسئول آن نیستیم. این مسئولیت شما است. ما می گوییم که می خواهیم در کنار شما باشیم.

طلوع نیوز: آیا طالبان برای صلح آماده اند؟

قریشی: از دید من بله. آنان هم رنج دیده اند.

طلوع نیوز: آنان در دو ماه گذشته 30 شهرستان را گرفته اند. آیا این نشانه ای از صلح است؟

قریشی: ببینید، چگونه می توانم در این باره بگویم. شما، ارتش ملی افغانستان و نیروهای امنیتی افغانستان، باید با این شرایط مقابله کنید. جامعه دنیای پول زیادی برای تجهیز و آموزش نیروهای امنیتی افغان صرف نموده است و در مقایسه با طالبان، تعداد شما بسیار زیاد است. این دیدی است که یک فرد می تواند داشته باشد. شما چرا خودتان نمی بینید که چه چیزی نادرست است؟

نجفی زاده: پرسش درباره خواست طالبان است؛ آیا آنان صلح می خواهند یا جنگ؟

قریشی: از دید من، نظر به گفت وگوهایی که با آنان داشته ام...

طلوع نیوز: شما با چه کسی گفت وگو می کنید. با برادر؟ با ...؟

قریشی: با اعضای کمیته سیاسی که شما هم با آنان صحبت می کنید.

طلوع نیوز: شما با سراج گفت وگو می کنید؟

قریشی: من هم قطعا با افرادی که شما با آنان صحبت می کنید، گفت وگو می کنم. افرادی که شما در دوحه با آنان گفت وگو می کنید. افرادی که شما سر میز مذاکره با آنان گفت وگو می کنید؛ همین افراد. من احساس می کنم که آنان هم درک نموده اند که رنج برده و بهای گزافی پرداخته اند و این کشور خودشان است. آنان خارجی نیستند؛ افغانند. آیا فکر می کنید که آنان در افغانستان صلح نمی خواهند؟ آیا فکر می کنید که آنان در افغانستان ثبات نمی خواهند؟ من دیدگاه آنان را نمایندگی نمی کنم اما این منطقی است. اگر در پاکستان بی نظمی بود، هر پاکستانی صلح و ثبات می خواست.

طلوع نیوز: بلی اما سطح خشونت ها بسیار بالا است.

قریشی: چه کسی مسئول آن است؟ چه کسی مسئول آن است؟ اگر شما دوباره کوشش کنید تا این گمان ایجاد گردد که خشونت های طالبان بالا است، این یک مبالغه خواهد بود. چرا این را می گویم؟ آیا در آنجا عناصر دیگری نیستند که نقش مخرب بازی نمایند؟

طلوع نیوز: مانند چه کسی؟

قریشی: داعش. مانند نیروهایی در داخل افغانستان.

طلوع نیوز: چه کسانی؟

قریشی: کسانی که از اقتصاد جنگی نفع دارند. آنانی که می خواهند قدرتشان را نگه دارند. کسانی که فراتر از دو قدمی خود را نمی بینند و تنها می خواهند در قدرت بمانند.

طلوع نیوز: رئیس جمهور غنی در قدرت است.

قریشی: ببخشید؟

طلوع نیوز: رئیس جمهور غنی در قدرت است. آیا منظور شما این است که او صلح نمی خواهد؟

قریشی: نه من این را نمی گویم؛ اما از دید من، رئیس جمهور غنی مسوولیت بسیار مهمی بر دوش دارد و باید رهبری و انعطاف پذیری نشان دهد تا...

طلوع نیوز: انعطاف پذیری یعنی این که کنار برود؟

قریشی: این تصمیم او است اما...

طلوع نیوز: زمانی که شما انعطاف پذیری می گویید...

قریشی: انعطاف پذیری برای رسیدن به توافق صلح.

طلوع نیوز: چگونه؟

قریشی: این بر شما است که تصمیم بگیرید. من نمی توانم به شما بگویم که چه باید بکنید اما هر دو طرف... ببینید! اگر طالبان بر مواضع خود بمانند و رئیس جمهور غنی و تیم خاصش هم بر موضع خود پافشاری نمایند، آیا صلح به افغانستان خواهد آمد؟ شما به من بگویید؟ آیا صلح خواهد بود؟ نه صلحی نخواهد بود. آیا صلح نمی خواهید؟

طلوع نیوز: البته!

قریشی: مردم افغانستان صلح می خواهند. چرا رهبری افغانستان نمی تواند درک کند که مردم افغانستان از جنگ خسته شده اند. مردم خسته شده اند. مردم بچه ها و خانواده هایشان را از دست داده اند.

طلوع نیوز: آقای وزیر امور خارجه، شما درست می گویید اما پرسش این است که طالبان هم بخشی از جنگ اند.

قریشی: بلی.

در ادامه این گفت وگوی مفصل تلویزیونی، درباره احتمال جنگ داخلی صحبت می گردد. خبرنگار افغان از وزیر خارجه پاکستان می پرسد که آیا نگران رفتن افغانستان به سمت جنگ داخلی نیست؟

قریشی می گوید: امیدوارم که جنگ داخلی نگردد. امیدوارم که نه. از همین رو من می گویم که لطفا، لطفا با هم بنشینید و یک راه برون رفت بیابید که در آن همزیستی و مصالحه است. یکدیگر را بپذیرید. شما باید یکدیگر را بپذیرید. می دانید، مردمی که در دولت های افغانستان و طالبان برای دهه ها جنگیده اند، هر دو افغانند. شما باید مصالحه کنید و راهی به جلو بیابید. ما نگرانیم که خدای ناخواسته در آنجا جنگ داخلی گردد. اگر شما ناکام شوید، اگر رهبری افغانستان ناکام گردد، پس بله! ما به سوی یک جنگ داخلی می رویم و اگر خدای ناخواسته جنگ داخلی گردد، شما رنج می برید و ما هم رنج می بریم. ما از یک موج دیگر پناهجویان بیم داریم. ما از نزدیک به سه میلیون پناهجو حمایت می کنیم که جامعه دنیای آن ها را فراموش نموده است. ما از آنان حمایت می کنیم. ما قلب و فکر خود را برای آنان باز نموده ایم. ما به مقدار منابعی که داریم تا حد توانمان از آنان میزبانی نموده ایم. به وسیله فراهم کردن آموزش و پرورش، بورسیه کردن، مداوا، به وسیله اجازه تجارت دادن حتی در شرایط کرونا؛ ما مرز تورخم را 24 ساعته باز کردیم تا سفر مردم و تجارت را تسهیل کنیم. ما هرچه امکانش را داشتیم، انجام دادیم.

در ادامه گفت وگو، لطف الله نجفی زاده، خبرنگار طلوع نیوز درباره مکان رهبران طالبان می پرسد:

طلوع نیوز: هبت الله در پاکستان نیست؟

قریشی: از حکومتتان در این باره بپرسید.

طلوع نیوز: سراج حقانی؟

قریشی: از حکومتتان بپرسید.

طلوع نیوز: ملا یعقوب؟

قریشی: ادامه دهید. به نام بردن از آنان ادامه دهید.

طلوع نیوز: شیخ حکیم، رئیس تیم مذاکره نماینده طالبان، ماه گذشته برای مشورت با رهبرانشان به اینجا، به پاکستان، آمد. این را به همه گفتند.

قریشی: آنان با من تماسی نداشتند؛ پس من نمی دانم.

طلوع نیوز: پس حداقل شما رهبر آنان نیستید. ممکن است آنان به ملاقات شما آمده باشند.

قریشی: من یک نماینده منتخب پاکستانم.

در بخش آخر گفت وگوی طلوع نیوز، به خرابکاری هایی که گفته می گردد پاکستان پشت آن است، نگاهی تاریخ شده است. خبرنگار می پرسد: به اسم آخرین پرسش؛ آقای وزیر خارجه! تاریخ کسانی را که بوداهای بامیان را منفجر کردند چگونه قضاوت خواهد نمود؟

قریشی: من کسی ام که به صلح و همزیستی میان ادیان باور دارم. در اسلام، برای اقلیت ها جا هست؛ افرادی که فکر می نمایند دید متفاوتی دارند. ما باید به آنان احترام بگذاریم. شما در پاکستان می بینید که معبد و کلیسا و مسجد هست. فعالیت دارند. اقلیت ها در اینجا مانند پاکستانی های عادی زندگی می نمایند.

خبرنگار دوباره می پرسد: تاریخ آنان را که مجسمه های بودای بامیان را منفجر کردند چگونه قضاوت می نماید؟

قریشی: ما باید به منطقه ها و نمادهای تمام مذاهب احترام بگذاریم.

طلوع نیوز: تاریخ کسانی را که رئیس جمهور نجیب الله را دار زدند، چگونه قضاوت خواهد نمود؟

قریشی: هر کس که بی گناهی را می کشد، باید به دست عدالت سپرده گردد. زندگی انسان ها مهم است. زندگی هر انسانی مهم است و این از آموزه های اسلام در هر جامعه متمدن است.

310 310