برترین روش درمان دیورتیکول زنکر چیست؟ به همراه علائم و دلیل ایجاد آن - مجله گرگانلند

دیورتیکول زنکر غالبا با اختلال در شل شدن عضله کریکوفارنژیوس (اسفنکتر فوقانی مری) در هنگام بلع همراه بوده که موجب انسداد و بیرون زدگی مخاط و زیرمخاط قسمت پروگزیمال مری می گردد.

دیورتیکول زنکر در قسمت خلفی بین هیپوفارنکس و مری و در بالای عضله کریکوفارنژیوس ایجاد می گردد.

بیماران معمولا افراد سالخورده بوده و ممکن است پس از TIA یا Stroke مغزی دچار اختلال بلع شده باشند.

علائم بالینی

1- برگشت (رگورژیتاسیون) غذا ها و قرص های تازه خورده شده و هضم نشده

2- دیسفاژی

3- احساس خفگی

4- بوی بد دهان

تشخیص:

برای تشخیص از Barium Swallow استفاده می گردد. آندوسکوپی لازم نبوده؛ ولی اگر انجام شد باید با احتیاط کامل صورت پذیرد چرا که ریسک پرفوراسیون وجود دارد.

درمان دیورتیکول زنکر

درمان ZD علامت دار می تواند جراحی یا آندوسکوپی باشد. روش جراحی شامل برش خارجی گردن با میوتومی CP (دیورتیکولوتومی)، با یا بدون مداخله کیسه ای (اینورژن، دیورتیکولوپکسی یا دیورتیکولکتومی) است. روش آندوسکوپی، با استفاده از آندوسکوپ های سفت یا انعطاف پذیر، فقط شامل دیورتیکولوتومی می گردد که در آن سپتوم بین لومن مری و دیورتیکول و عضله CP برای ایجاد یک کانال جدا می گردد.

هر یک از این رویکرد های درمانی دارای تنوع در تکنیک ها و مزایا و معایبی هستند. در مقاله ای که در سال 2014 در Clinical Gastroenterology and Hepatology منتشر شد، نویسندگان خاطرنشان کردند که اگرچه رویکرد جراحی باز در 90 تا 95 درصد بیماران، علائم را رفع می نماید، اما مقدار عوارض آن تقریباً 10 درصد است. عوارض جانبی بالقوه شامل تشکیل فیستول، آبسه، هماتوم، فلج عصب حنجره ای مکرر، مسائل در صداسازی و سندرم هورنر است.

رویکرد آندوسکوپی با استفاده از آندوسکوپ های سفت و سخت بعلاوه علائم را در حداقل 90 درصد بیماران، با 7 تا 8 درصد خطر عوارض جانبی، از جمله آسیب دندان و سوراخ شدن، تسکین می دهد. با این حال، روش آندوسکوپ سفت و سخت را نمی توان در همه بیماران انجام داد، مانند بیمارانی که دندان های بالایی بیرون زدگی، باز شدن ناکافی فک یا تحرک محدود گردن دارند که مانع از قرار گرفتن در معرض آندوسکوپی سفت و سخت ZD می گردد. استفاده از دیورتیکولوسکوپ سفت و سخت نیز خطر سوراخ شدن را در زمانی که محافظت کافی از کیسه دیورتیکولی کوچک به وسیله دیواره پشتی مری وجود ندارد، افزایش می دهد.

مزایای روش آندوسکوپی انعطاف پذیر

تقریباً 20 سال پیش معرفی گردید، درمان آندوسکوپی انعطاف پذیر برای ZD به طور گسترده پذیرفته می گردد زیرا داده های جدیدتر اثربخشی پایدار را نشان می دهد که با درمان های جراحی باز و آندوسکوپی سفت و سخت قابل مقایسه است. در یک مرور سیستماتیک و متاآنالیز منتشر شده در آندوسکوپی گوارشی در سال 2016، نویسندگان گزارش کردند که موفقیت ترکیبی، عوارض جانبی و مقدار عود به ترتیب 91 درصد، 11.3 درصد و 11 درصد بود. عوارض جانبی شامل درد گلو بعد از عمل، خونریزی و سوراخ شدن است.

در مقاله دیگری با طرح مطالعه مشابه که در سال 2016 در Endoscopy International Open منتشر شد، به نظر می رسد که رویکرد آندوسکوپی منجر به کوتاه تر شدن مدت عمل و بستری شدن در بیمارستان، از سرگیری رژیم غذایی زودتر و نرخ کمتر عوارض جانبی می گردد، اما مقدار بالاتری از عود علائم نسبت به رویکرد جراحی را دارد.

آندوسکوپی انعطاف پذیر بر بعضی از محدودیت های مرتبط با استفاده از ابزار سفت غلبه می نماید. انعطاف پذیری آندوسکوپ و قطر کوچکتر این روش را به ویژه در بیمارانی با اکستنشن ضعیف گردن و/یا باز شدن فک محدود مفید می نماید. در بعضی موارد، این روش را می توان بدون استفاده از بیهوشی عمومی انجام داد و این روش ممکن است در بیماران مبتلا به شرایط پزشکی همراه که مانع مداخله جراحی می گردد، ارجح باشد.

تکنیک های رویکرد آندوسکوپی انعطاف پذیر

در طول میوتومی آندوسکوپی انعطاف پذیر، سپتوم (عضله CP) را می توان با استفاده از یک چاقوی سوزنی آندوسکوپی رتروگراد کلانژیوپانکراتوگرافی (ERCP) و بعلاوه HookKnife یا HybridKnife که چاقو های الکتروسرجری هستند که معمولاً در حین تشریح زیر مخاطی آندوسکوپی استفاده می شوند، تقسیم کرد. دستگاه های دیگری برای برش سپتوم گزارش شده است، از جمله فورسپس تک قطبی و دو قطبی، انعقاد پلاسمای آرگون و قیچی آندوسکوپی. تغییرات فنی، از جمله برداشتن حجمی و تونل زیر مخاطی برای میوتومی CP، نیز توضیح داده شده.

برای انجام این روش به سطح بالایی از تخصص فنی احتیاج است. چالش اصلی معین عمق میوتومی CP است که برای درمان مناسب این بیماری ضروری است. میوتومی ناکافی منجر به علائم مداوم می گردد، در حالی که برداشتن بیش از حد عمیق منجر به سوراخ شدن می گردد. همانطور که تکنیک های برش به تکامل خود ادامه می دهند، تحقیقات مقایسه ای برای معین اینکه کدام روش ها نتایج را از نظر اثربخشی و ایمنی بهینه می نمایند، مورد احتیاج است.